Liedje van hoop: ‘Rockin’ in the Free World (accoustic)’ van Neil Young
Het is vandaag Bevrijdingsdag. Normaliter – en zeker bij 75 jaar bevrijding dit jaar! – een dag om uitbundig met elkaar te vieren: buiten, op straat, in een openluchttheater, op een festivalweide, enzovoort.
Helaas gaat dat dit jaar niet. We worden geacht binnen te blijven, en als we naar buiten gaan dat niet in groepsverband te doen. De anderhalve meter afstand blijft van kracht. Dat is sneu voor al die mensen die zich verkneukeld hadden op een feestelijke Bevrijdingsdag. Het is extra jammer voor hen die allerlei prachtige activiteiten, voorstellingen en concerten hadden voorbereid en georganiseerd. Het moest allemaal worden afgelast.
Toch is het Bevrijdingsdag. Toch is het goed om ook dit jaar te beseffen hoe kostbaar vrijheid is. Vrijheid van een onderdrukkend en nietsontziend regime. Maar ook vrijheid om er voor elkaar te zijn. Want vrijheid, die ten koste gaat van een ander, is ten diepste geen echte vrijheid. Vrijheid gaat juist ook de ander aan.
Een liedje dat hier helemaal bij past, is Rockin’ in the Free World van Neil Young. De oorspronkelijke versie is elektrisch: een echte rocker. Wie kan daarbij stil blijven zitten?! Alles in je gaat er vanzelf van bewegen. Ik zag ooit een ziedende versie van dit liedje door de band Pearl Jam op Pinkpop. Het publiek stond letterlijk te stomen op de festivalweide, de band trouwens ook, maar dan op het podium.
Ik heb nu gekozen voor een akoestische versie. Neil Young staat (en loopt) alleen met z’n gitaar en een mondharmonica op een immens podium. Maar denk niet dat hij het ingetogen en fluisterzacht zingt. Minstens zo intens perst hij z’n teksten eruit, ranselt hij op z’n gitaar en blaast hij z’n mondharmonica aan.
De meeste mensen kennen alleen het refrein: ‘Keep on rockin’ in the free world.’ Dat klinkt eigenlijk best wel een beetje oppervlakkig. Totdat je de refreinen erbij neemt. Daarin zingt Young over allerlei situaties in ons ‘vrije westen’, waarin mensen juist vast kunnen zitten: een verslaving, geweld, de macht van het geld en de oorlogsindustrie. Eigenlijk bedoelt Young volgens mij ook dat vrijheid niet iets individueels is, dat alleen mij aangaat. Nee, zolang er nog mensen zijn die gebukt gaan, die vastzitten, die lijden, blijft het nodig om voor vrijheid te blijven knokken én die elkaar te gunnen. Keep on rockin’ in a free world!
Kees van den Berg, dominee van de Pauluskerk